Terwijl de ene zwaluw nog de jongen voert, is de ander er al klaar mee. Topvogels weten wel drie legsels groot te brengen maar de “mindere goden” hebben het na één al-dan-niet gelukt broedsel wel bekeken en denken al aan de herfstvlucht naar Zuidelijk Afrika.
Voordat ze deze lange vlucht maken, moeten ze eerst bijkomen van de inspanningen van het broedseizoen. Samen met de jongen van de eerste legsels, zoeken ze de grote moerasgebieden op om daar op de veelvuldig aanwezige muggen te jagen. Een ander groot voordeel van deze gebieden is dat je er betrekkelijk veilig samen kan slapen. In de Oostvaardersplassen en langs de randmeren worden slaapplaatsen geformeerd van enkele tienduizenden vogels. Rond zonsondergang klonteren de kleine groepjes samen tot een grote wolk en vormen een onwaarschijnlijk schouwspel. Een wild heen en weer vliegen, gelijk een muggenzwerm en de lucht vullend met hun gekwetter: een beeld dat voor mij onlosmakelijk verbonden is met de nazomer.
Nu lijken tienduizend vogels wel erg veel, maar dat is nog niets vergeleken bij de slaapplaatsen die in Afrika worden gezien. Daar lopen slaapplaatsen in de tientallen miljoenen vogels! Waar onze zwaluwen precies overwinteren is nog maar ten dele bekend. Er worden wel al tientallen jaren vogels met een trekvogelringetje uitgerust maar doordat de kans op een terugmelding uit Afrika niet zo groot is, moeten we nog vele raadselen ontrafelen. Door het gebruik van kleine chips zijn we wel recent veel meer zaken aan de weet gekomen. Desalniettemin zullen we nog steeds vogels moeten blijven ringen.
Ook rond Almere wordt zwaluwonderzoek gedaan. De Vogel- en Natuurwacht Zuid-Flevoland bezoekt jaarlijks enkele boerenbedrijven waar deze zwaluwen broeden. Dit is vooral onderzoek naar het aantal geproduceerde jongen en de overleving van de volwassen vogels. Daarnaast worden vogels op een slaapplaats geringd. Een dergelijke slaapplaats ontstaat vrijwel iedere nazomer in de verbindingszone de Vaart. De Vogelwacht vangt hier al regulier vogels voor ringonderzoek. Eens per week gaan ze er ook in de avonduren op uit om een flink aantal boerenzwaluwen van een ring te voorzien.
Het is mogelijk om een bezoek te brengen aan de ringplaats door op deze blog te reageren. Omdat het weer allesbepalend is bij het plannen van een vangsessie, is het helaas alleen mogelijk om op korte termijn duidelijkheid te geven of een vangsessie werkelijk door gaat.
Ton Eggenhuizen
Almere Natuur 