De vogelgriep houdt Nederland in zijn greep. Wetenschappers en de pluimveesector tuimelen over elkaar heen. Waar de één met voorzichtige nuances alleen de feiten noemt, bakt de ander er een eigen werkelijkheid van, en de derde legt dit weer uit in het eigen voordeel. Sociologisch boeiende materie maar de vraag is of de vogels (wild en gehouden) daar iets mee opschieten.
De feiten: Er zijn nu vijf bedrijven waar vogelgriep (H5N8) is geconstateerd (en vermoedelijk “still counting”). Er zijn in Duitsland wintertalingen met H5N8 aangetroffen. In een recent grootscheeps onderzoek in Nederland bleken twee smienten besmet te zijn met een het griepvirus H5N8. Uit langlopend internationaal onderzoek is bekend dat wilde vogels – met name watervogels – drager kunnen zijn van vogelgriepvirussen. Verder zou onderzoek gedaan zijn naar de goederenstromen tussen de vijf bedrijven en daaruit zou naar voren komen dat deze niet verantwoordelijk zijn voor besmetting van bedrijf op bedrijf.
Maar de smienten hoeven niet “the smoking gun” te zijn waar zij nu voor worden gehouden. We weten immers niet of de vogels het virus vanuit de broedgebieden hebben meegenomen, of dat zij het hier (bijvoorbeeld door foerageren op landen waar kippenmest is uitgereden) hebben opgedaan. Dr Foucher zei het op de televisie glashelder: “we weten eigenlijk alleen dat er twee smienten virusdrager zijn”. De pers is tuk op een scoop dus die maakt er “smienten zeer waarschijnlijk oorzaak van vogelgriep uitbraken” van. De pluimveesector roept vervolgens: “nu we zeker weten dat het van wilde vogels komt, kunnen de handels- en vervoersbeperkingen wel worden versoepeld”.
De verdere nuance van de wetenschapper was: “nu er een vermoeden is dat het virus van wilde vogels afkomstig is, én de getroffen bedrijven tot nu toe allemaal een gesloten systeem hebben, lijkt de enige mogelijke verklaring onvoldoende hygiëne op de kippenbedrijven.”
De kippen zijn de dupe, ze worden nu bij tienduizenden gedood. De wilde vogels lijken ook de rekening gepresenteerd te krijgen: er zijn berichten dat kleine zwanen (de eerst genoemde verdachte) en smienten nu massaal van landerijen worden verjaagd. Dat laatste onder het motto: zolang ik er maar geen last van heb, laat ze maar bij de buren gaan zitten.
Nederland is smientenland bij uitstek. Net zo goed dat Nederland internationaal gezien belangrijke aantallen zwanen, ganzen en andere eendensoorten huisvest. Dat is niet vreemd als je bedenkt dat ons land zeer waterrijk is. Van oudsher is het dé delta van noordwest Europa. Bovendien ligt Nederland op de 0®C januari-isotherm. Dat betekent dat ons land in de winter doorgaans het meest nabije open water ten opzichte van de broedgebieden is.
Als nader onderzoek uitwijst dat de wilde watervogels inderdaad het virus uit de broedgebieden hebben meegenomen en als nader onderzoek uitwijst dat de besmetting op pluimveebedrijven door deze wilde vogels komt, is maar een conclusie mogelijk. Kennelijk zijn de geografische en klimatologische omstandigheden hier van dien aard dat je hier niet risicoloos kippen kan houden. Je gaat immers hier ook geen vollegronds ananassen telen.
Ton Eggenhuizen
Almere Natuur 
december 4, 2014 om 3:19 pm
Ik erger mij ten zeerste aan de tendentieuze berichtgeving in de pers zoals onlangs in het AD waarin zonder meer zonder enige verdieping of nuance de smient als dader wordt geclassificeerd als veroorzaker van de besmettelijke vogelgriep.
Terwijl het natuurlijk ook zeer goed mogelijk is dat de smient slechts 1 van de vogels is die als doorgever kan worden aangemerkt van zoals je zelf al schreef Ton,van uitgestrooide besmettelijke mest. Een ieder weet/zou kunnen weten dat het massaal houden van (pluim)vee op kleine ruimte juist leidt tot besmettelijke ziektes en dat er getracht wordt met veel antibiotica de ziektes onder de controles te houden.
Wordt het geen tijd Ton en anderen om de media hierover een veel meer genuanceerder beeld voort te schetsen zoals middels persverklaringen etc etc. !!??
De smient zonder meer de schuld geven met teksten in het AD van ‘hier vliegt de boosdoener’ vind ik echt niet kunnen!!