Voor natuur moet je buiten zijn. Zelfs onze verstokte rokers konden vorige week deze wetmatigheid aan de werkelijkheid toetsen. Bij het “peukenrooster” van het Stadhuis Almere lag namelijk een kakelverse dode houtsnip (foto Wouter Baack).
Houtsnippen zijn als broedvogel in Almere dun gezaaid. Houtsnippen broeden in structuurrijke bossen, voornamelijk op de zandgrond. De Nederlandse populatie komt niet boven de 3.000 uit, en neemt af. Het is een schuwe vogel die zich in het bos verzekerd weet van een uitmuntende schutkleur. Binnen Flevoland zijn alleen de bossen in Oostelijk Flevoland goed bezet. Buiten de broedtijd is de verspreiding echter veel groter. De trektijd loopt van september tot in de winter en tijdens strenge vorst vinden er nog eens flinke verschuivingen plaats. Tijdens deze trek zijn ze werkelijk overal te verwachten. Ik heb ze zelfs op de Zuidpier van IJmuiden en midden op de Noordzee gezien. Internet staat vol met winterse foto’s van houtsnippen op ongebruikelijke plaatsen. In de sneeuw is zijn schutkleur immers niets meer waard, en een buitenkansje voor fotografen.
De bouw van de houtsnip is bijzonder. De ogen staan pal aan de zijkant van de kop. Daarmee kan hij zonder de kop te draaien 360 graden van de omgeving in de gaten houden. Het blikveld van beide ogen overlappen slechts enkele graden recht voor en achter de kop. Dat betekent ook dat diepte-zien niet zijn sterkste kant is. In de meeste (natuurlijke) gevallen is dat geen probleem, maar vensterglas blijkt hij dus zeer slecht te kunnen waarnemen. Een vogel die tijdens de trek in onbekend terrein terecht komt, loopt dan extra risico’s. Naast de winterlandschap-foto’s staat internet dan ook vol met foto’s van vogels die zich tegen het glas hebben doodgevlogen.
Houtsnippen blijken erg goed te smaken, de intense wildsmaak wordt zeer geroemd. Vandaar ook dat de soort in Europa stevig wordt bejaagd. In Nederland is de jacht gelukkig sinds 2002 gestopt. De soort is volledig beschermd, wat inhoudt dat ook dode dieren niet mogen worden ingevoerd en verhandeld. Vandaar ook dat het bereiden van houtsnip in het tv-programma De Wereld Draait Doorrrrr… onder natuurbeschermers voor flinke ophef heeft gezorgd. Waar de “uitgerookte” houtsnip van de foto is gebleven, is niet bekend. Maar ik zou er geen bezwaar tegen hebben als deze vogel alsnog culinair tot zijn recht was gekomen.