Almere Natuur

Dé blog over de Almeerse natuur


Een reactie plaatsen

Kleine burgemeester

kleine bur
Foto: Hugo Wieleman

Nonnetje, paapje, putter, kwak, bokje, snor, voor vogelaars is dat allemaal gesneden koek. Maar iemand die een vogelgids nog nooit van binnen heeft gezien zal allicht een ander beeld daarbij hebben. Dat geldt ook voor de burgemeester.

Als ambtenaar denk ik bij “burgemeester” aan het hoofd van het gemeentebestuur. Maar als vogelaar denk ik aan meeuwen. Misschien wel de spectaculairste meeuwen die er zijn. De Grote burgemeester doet zijn naam ook eer aan. Een bakbeest van een meeuw die met kop en schouders boven de andere meeuwen uitsteekt. In een groep met vretende meeuwen is die ook steevast de dominante gast. En dat is vermoedelijk ook de reden dat hij de burgemeester genoemd wordt.  Maar als je een Grote burgemeester hebt, heb je automatisch ook de kleine burgemeester. Een slag kleiner en minder dominant. Net als zijn grote neef is deze meeuw opvallend getekend.

Eerstejaars burgemeesters zijn licht zandkleurig getekend met zeer lichte vleugelpunten. Een jaar later worden ze nagenoeg wit. Volwassen burgemeesters krijgen vervolgens een licht grijze rug en bovenvleugel. Deze zeer lichte meeuwen vallen direct op als je ze in een groep meeuwen treft. En dat gebeurt niet vaak. In onze contreien zijn het zeldzame soorten, de kleine nog zeldzamer dan de grote. In het binnenland zijn ze beide nog schaarser. Het is in Flevoland met recht een “omrijsoort”.

kleine bur1
Foto: Hugo Wieleman

Maar soms krijg je hem zo maar in de schoot geworpen. Na een soortenzoekactie in het NP NieuwLand stopten Victor en ik nog even bij een groepje meeuwen op industrieterrein de Vaart. Ineens roept Victor “burgemeester!”.  En omdat onlangs nog op Urk een grote Burgemeester was gezien, was dat ook het eerst waar we aan dachten.

Maar het koppie was te rond, de vogel een tikkie kleiner dan de ernaast staande zilvermeeuwen, de snavel te klein en niet de kenmerkende tekening van de grote (een diffuus zwart getekende in plaats van gelig-roze snavel met een schijnbaar in de inkt gedoopte punt). Dit was een heuse Kleine burgemeester!

De Kleine burgemeester broedt op Groenland en in Noord-Canada. Langs de Noordzeekust worden jaarlijks maar enkele vogels gezien, in het binnenland is het ronduit een zeldzaamheid. Via de vogelaars-whatsapp-groep werd het bericht gedeeld en vele vogelaars hebben vervolgens van dit hoge bezoek uit het hoge noorden kunnen genieten. Helaas net buiten het Nationaal Park Nieuwland Dus hij telt niet mee voor het #2021soortenjaar. Misschien toch nog maar bij het Markermeer posten om te kijken of hij daar komt overvliegen.

Ton Eggenhuizen

Advertentie


Een reactie plaatsen

Familiezieke vliegende lolly’s

staartmees (1)Een hoog ijl gepiep en geschetter komt uit de bosjes langs het fietspad. Onmiskenbaar het geluid van staartmezen. En niet alleen het geluid is onmiskenbaar, ook het vliegbeeld laat geen foute determinatie toe. Het zijn kleine ronde bolletjes met een lange staart en daarmee lijken ze wel op vliegende lolly’s.

Een staartmees is zelden alleen, meestal zijn het familiegroepjes. En dan zijn het niet alleen ouders met de jongen uit één nest, vaak zitten er jongen uit eerdere nesten bij de groep en ook ooms en tantes van de jongen zitten er soms bij. Met recht kan je de staartmees familieziek noemen. Ook de verzorging van de jongen is een familieaangelegenheid. Het familieverband heeft voordelen. De vele oogjes zorgen ervoor dat een roofdier snel wordt opgemerkt.

Het is altijd verstandig om in de trektijd deze groepjes te bekijken, vandaar dat ik even in de remmen knijp om de hele club af te scannen. Er kunnen zomaar heel zeldzame oostelijke dwaalgasten tussen zitten. Van bladkoning en noordse boszanger is bekend dat zij zich graag aansluiten bij een groep staartmezen. Het voordeel van de vele oogjes geldt immers ook voor de zeldzame dwaalgast.

Onze staartmezen hebben een donkere band aan de zijkant van de kop. Verder naar het oosten en noorden komt een andere ondersoort voor met een zuiver witte kop. Deze witkopstaartmees is te vinden in Scandinavië en in Rusland. In Nederland is de witkopstaartmees ook een dwaalgast, en net als bladkoningen en noordse boszangers sluiten ze zich aan bij onze staartmezen. In tegenstelling tot die soorten en vergelijkbaar met onze staartmezen zijn de witkopstaartmees ook vaak met meer. Zie je eenmaal een witkopstaartmees, dan heb je grote kans dat je er meer gaat zien.

Langzaam beweegt het groepje roepende lolly’s door de haag verder. Ik kan ze stuk voor stuk bekijken, maar in dit geval zijn het alleen “gewone” staartmezen. Gewoon, maar met bijzondere familieverbanden.

Ton Eggenhuizen