Vorige week kreeg ik een vraag over een paartje eenden dat zich al dagenlang ophoudt bij de draaideur van het stadhuis. Geen water in de buurt te bekennen. Wat bezielt deze draaideur-drijfsijzen om zo in het stadshart te gaan staan?
Het is april dus het leidt geen twijfel dat de vogels het voorjaar in de kop hebben. Ik ben er niet naar gaan zoeken, maar ik denk dat ze een nest hebben in een van de plantenbakken of een andere beschutte plek rond het Stadhuisplein. Wel vaker vond ik eendennesten op ongebruikelijke plaatsen ver van open water. Zelfs verlaten buizerdnesten in het bos worden door eenden graag gebruikt.
Eenden zijn nestvlieders, dat betekent dat de jongen het nest verlaten vlak nadat ze uit het ei zijn gekropen. Alle jongen moeten daarvoor ook gelijktijdig uit het ei. Het vrouwtje start daarom pas met broeden als het legsel – gemiddeld 8-12 eieren – compleet is. Zolang de eieren niet bebroed zijn, ontwikkelt het embryo niet.
Het vrouwtje kan één ei per dag leggen, voor een volledig legsel moet dus minimaal een week worden uitgetrokken. Al die tijd waken het mannetje (woerd) en het vrouwtje (eend) bij het nest. De eend waakt over de eieren, de woerd over de eend. Hij moet voorkómen dat andere woerden het vrouwtje kapen en er mee gaan paren. Dat verkleint namelijk zijn kans op nageslacht. Zodra het legsel compleet is, gaat het vrouwtje broeden en zit de taak van de woerd er op. Die sluit zich vervolgens aan bij de ronddobberende woerd-soos in de Stadswetering. De vrouwtjes wagen zich alleen in het donker van het nest om snel even wat te eten.
Het is ook de tijd van de duck-rapes. Mannetjes die met vereende krachten alleenstaande vrouwtjes achtervolgen teneinde haar te kunnen schaken. Het komt voor dat een vrouwtje dan door meerdere mannen wordt bestegen en daarbij uiteindelijk verzuipt. Vanochtend zag ik weer zo een wilde achtervolgingsvlucht: een vrouwtje dat probeert te ontkomen aan een vijftal testosteron-geladen woerden. Het ziet er wreed en bruut uit.
De meest logische gedachte die opkomt als je hiernaar kijkt is dat er een mannenoverschot is. In het verleden is daarom ook wel opgeroepen om vooral woerden te bejagen. Maar klopt die “logische gedachte” wel? Een gepaard vrouwtje zit in deze tijd óf op de eieren, óf ze wordt begeleid door haar man. De kans is dus zeer groot dat een vrouwtje dat door mannen wordt, ongepaard is! Dat zou betekenen dat er eerder een vrouwenoverschot is dan een mannenoverschot! Die woerden-soos bestaat vooral uit mannen die ergens een partner op de eieren hebben zitten. Maar zodra ze een partner-loos vrouwtje zien, denken ze kennelijk even niet aan thuis.
Almere Natuur 