Glas bubbels in de ene, en een oliebol in de andere wachten we weer op het sein om onze geliefden een gelukkig en gezond nieuwjaar te wensen. Ondertussen is de hond trillend van angst voor het vuurwerk in een hoekje weggekropen. Het beste is om er geen aandacht aan te besteden, maar als je haar paniek ziet is dat best lastig.
Niet alleen onze huisdieren hebben last van het vuurwerk. Stadsvogels zitten er ook middenin. Er zijn maar weinig harde gegevens over bekend, maar iedereen kan in de eigen tuin ervaren dat de laatste dagen van december er minder vogels zijn. Bovendien zijn de overgebleven vogels erg schrikachtig. Iedere knal in de buurt doet de vogels in de struiken vluchten om pas na een flinke tijd weer terug naar het voerderhuisje te vliegen.
Er zijn de nodige anekdotische aanwijzingen van vogels die kennelijk de stad met haar vuurwerk ontvluchten, Zo zag ik zelf op 31 december van 2008 een knobbelzwaan midden in de polder op een boeren erf, die in de nazomer door ons in de stad was geringd en tot ver in december daar aanwezig was gebleven. Op 4 januari 2009 was de vogel weer terug in de stad. Een andere vogel – de op wereldschaal kwetsbare – ijseend die al voor de achtste winter bij de pier van Huizen overwintert, werd plotseling op 1 januari van dit jaar in het veel rustigere Pampushaven teruggevonden.
Een harder bewijs van de grote onrust onder vogels is te zien als we radarbeelden bekijken van de oudjaarsnacht. Deze radarbeelden brengen normaal gesproken de regenbuien in beeld. Als het niet regent zie je om klokslag twaalf de lucht in één klap dichtlopen. Dat zijn geen plotselinge buien, of samenklonterende kruiddampen, maar duizenden vogels die in blinde paniek het luchtruim kiezen. In bijgevoegde link is dat mooi te zien op de beelden van oud-en-nieuw 2014-2015 en 2015-2016. Dit soort nachtelijke vluchten zijn zeer risicovol. In enkele gevallen leidde dat tot flinke sterftecijfers.
Ikzelf ben geen liefhebber van vuurwerk, ik wil er best even naar kijken, maar eigenlijk ontgaat mij de lol ervan. Bovendien vind ik de ruim 70 miljoen euro die in een half uur in luchtvervuiling en straatvuil wordt omgezet (steevast zes maal zoveel als ons “vrijgevig volkje” voor het terugdringen van het leed in de wereld overheeft bij Serious Request) tamelijk pervers.
Ton Eggenhuizen
(deze blog is een bewerkte versie van een eerdere blog. Helaas is er nog weinig veranderd).
De een na de andere gierzwaluw schiet door mijn kijkerbeeld. Mijn vogelmaatje houdt zijn horloge in de gaten; vijf voor zes in de ochtend. Na exact vijf minuten staan 450 gierzwaluwen op de teller. Dat betekent dat er in het uur ruim 5000 vogels langs vliegen, allemaal in zuidwestelijke richting. Het is pas 10 juli dus het lijkt onwaarschijnlijk dat dit trekvogels zijn. De zomer moet voor het gevoel immers nog beginnen.
Het is een frisse heldere ochtend in maart. Met de jaskraag opgezet en de handen diep in de zakken loop ik het Almeerderhout in. Ik ben op zoek naar oude roofvogelnesten die goed zichtbaar zijn nu het blad nog niet aan de boom zit. Maar ik kijk niet alleen naar boven, naar de boomkruinen. Ook mijn oren staan voortdurend open. Verderop klinkt uit vele zoetgevooisde kelen een zacht vogelgezang. De groep is zeker enkele tientallen zingende vogels groot. Doordat ze door elkaar zingen is de toon van de zang moeilijk te duiden. Het is voor mij de ultieme aankondiging van de lente.
Sinds ik in Almere woon en daar oud-en-nieuw vier, schiet – met de vuurpijlen buiten – meteen deze vraag door mijn hoofd: hoe zou de zeearend dit spektakel ervaren? Midden in de rustige Oostvaardersplassen, ziet deze magnifieke roofvogel op diverse plaatsen aan de horizon een kleurrijk onweer. Ik kan me niet voorstellen dat dit géén onrust zou opleveren.
Almere Natuur 