Op mijn buik in het gras liggend kijk ik naar al het kleine leven langs de Oostvaardersdijk, muggen, spinnen, een duizendpoot. Het begint al wat warmer te worden en dat lijkt het startsein voor tientallen rozenkevers om te gaan vliegen. Stuk voor stuk klimmen ze in een grasspriet, steken de dekschilden uit en vliegen naar de volgende spriet. Het kevertje is ongeveer een centimeter lang. Kop en borststuk zijn metaal blauwgroen en de behaarde dekschilden zijn bruin. Op de kop staan twee zwarte antennes met waaiervormige uiteinden.
In de “Nederlandsche insecten” van dr. J.Th. Oudenmans uit 1920, een boek dat ik van mijn vader erfde, staat: “In de drogere streken van ons land uiterst algemeen. De larve in den grond aan plantenwortels, de kever aan allerlei loof, in tuinen schadelijk aan rozen en daarom wel Rozenkever genoemd.” Is er sinds 1920 wat veranderd? Op deze plek lijkt de rozenkever inderdaad algemeen. De soort ontbreekt inderdaad nagenoeg in de Nederlandse veenweiden en de zeekleigebieden, maar op de hogere gronden is de soort alom vertegenwoordigd.
Schadelijk? Zoals ik al eerder heb betoogd, vindt schade vooral plaats als het biologisch systeem onvolledig is. In een uitgebalanceerd ecosysteem is plaagvorming uitzonderlijk. Maar waar het systeem beperkt is, kan de schade enorm zijn. In rozenperkjes omgeven door grasveldjes is het bedje van de rozenkever gespreid. De larven (engerlingen) doen zich te goed aan de graswortels, de volwassen dieren zijn verzot op rozenknoppen.
De uitvliegende rozenkevers zijn vrijwel allemaal wijfjes. Ze hebben net een nacht en vroege ochtend besteed met het leggen van eitjes. Ze zijn inmiddels driekwart van hun eivoorraad kwijt en moeten bijtanken voor een volgende leg. Op deze plek staan weinig rozen maar braamknoppen worden net zo makkelijk gegeten. Uit de eitjes komen de engerlingen die zich tot in de herfst volvreten. In de winter graven ze zich dieper in om in het voorjaar weer omhoog te komen. Midden mei verpoppen ze en eind mei vliegen de eerste volwassen kevers uit.
Rozenkevers lijken kleine uitvoeringen van de meikever en junikever. Ze behoren dan ook tot dezelfde familie: de Scarabaeidae. Inderdaad, dezelfde familie als de bekende egyptische kever. De scarabee is echter een mestkever, terwijl de rozen-, mei en julikevers niets met mest van doen hebben.
Ton Eggenhuizen
Almere Natuur 